ضمایر فاعلی و مفعولی در زبان انگلیسی + مثال هایی برای ضمایر فاعلی و مفعولی

در یادگیری زبان انگلیسی، یکی از اولین موضوعاتی که با آن روبرو می شویم، ضمایر فاعلی (Subject Pronouns) و ضمایر مفعولی (Object Pronouns) هستند. در ظاهر، یادگیری این ضمایر ساده به نظر می رسد؛شاید براتون پیش اومده باشه که بخواید بگید “منو دیدی؟” و بگید “?Did you see I” و طرف مقابل متوجه نشه. این دقیقاً همون نقطه‌ایه که اهمیت ضمایر مفعولی خودش رو نشون می‌ده!

بسیاری از زبان آموزان حتی در سطوح متوسط و پیشرفته، هنوز هم در کاربرد درست این ضمایر دچار اشتباه می شوند. دلیل این موضوع شباهت ظاهری و معنایی برخی ضمایر و تفاوت ساختاری آن ها با زبان فارسی است.

در این مقاله، با بیانی ساده و روان، شما را با ضمایر فاعلی و مفعولی انگلیسی، تفاوت‌های آن‌ها، کاربردشان در جمله، نکات مهم و اشتباهات رایج آشنا می‌کنیم. همچنین تمرین‌ها و مثال‌های کاربردی زیادی ارائه داده‌ایم تا بتوانید این مبحث را به طور کامل درک کنید و در مکالمات روزمره خود به درستی از آن ها استفاده نمایید.

ضمایر فاعلی چیست؟ (Subject Pronouns)

ضمایر فاعلی در زبان انگلیسی همان هایی هستند که نقش “فاعل” جمله را بازی می کنند؛ یعنی کسی یا چیزی که “انجام دهنده” فعل است.

ضمایر فاعلی به شرح زیر هستند:

مثال ها:

• I am a student. → من یک دانش آموز هستم.
• She loves coffee. → او قهوه دوست دارد.
• They are watching TV. → آن ها در حال تماشای تلویزیون هستند.

ضمایر مفعولی چیست؟ (Object Pronouns)

ضمایر مفعولی زمانی استفاده می شوند که ضمیر نقش “مفعول” جمله را دارد؛ یعنی کسی یا چیزی که “فعل بر روی آن انجام می شود”.

ضمایر مفعولی به شرح زیر هستند:

مثال ها:

• He helped me. → او به من کمک کرد.
• I called her yesterday. → دیروز به او (مونث) زنگ زدم.
• We saw them at the park. → ما آن ها را در پارک دیدیم.

تفاوت ضمایر فاعلی و مفعولی در ساختار جمله

ضمایر فاعلی همیشه قبل از فعل و ضمایر مفعولی معمولاً بعد از فعل یا حروف اضافه می آیند.

مقایسه:

• He loves pizza. (فاعل → He)
• Pizza loves him. ❌ (اشتباه است!)
• I saw him at the restaurant. (مفعول → Him)

یه راه ساده برای به خاطر سپردن این ضمایر، ساختن جمله‌های خنده‌دار با اون‌هاست:
مثلاً: “!He hit me, then I hit him” 
هم ضمیر فاعلی داری، هم مفعولی، هم یک داستان کوچک.

ضمایر و حروف اضافه

در زبان انگلیسی، وقتی از حروف اضافه مثل to, with, for, about, at استفاده می کنیم، ضمیری که بعد از آن ها می آید باید مفعولی باشد.

مثال ها:

• ?Can you talk to me
• .I’m going with them
• .She is angry at him

نکات مهم و رایج درباره کاربرد ضمایر

1. ضمیر “It” فقط برای انسان نیست.
   برای حیوانات، اشیاء، مکان ها و مفاهیم هم استفاده می شود:
   • It is cold today.
   • ?I like your dog. What’s its name
2. ضمیر “You” در انگلیسی هم مفرد است و هم جمع.
   • .You are my friend (تو)
   • .You are good students (شما)
3. ضمیر “They” برای افراد، اشیاء و حتی جنسیت نامشخص به کار می رود.
   • .They are at the mall
   • .If someone calls, tell them I’ll call back
4. “Me” در ابتدای جمله؟ خیر!
   • ❌ Me went to the store.
   • ✅ I went to the store.

مثال های ترکیبی برای درک بهتر

در این بخش چند جمله را بررسی می کنیم که هم ضمیر فاعلی دارند و هم مفعولی:

• .She gave me a gift → او به من یک هدیه داد.
• .They invited us to their party → آن ها ما را به مهمانی شان دعوت کردند.
• I told him the truth→ من حقیقت را به او گفتم.

تصور کن رفتی کافی‌شاپ و گفتی:
“!Me want coffee”
صاحب کافه نگاهت می‌کنه و می‌پرسه: “?You mean I want coffee”
این اشتباه ساده باعث میشه جمله‌ت غیرطبیعی به نظر برسه. بیا با تمرین، درستش کنیم.

تمرین کاربردی: ضمیر درست را انتخاب کنید

جملات زیر را کامل کنید:

1.  He/Him)is my brother. → He
2. I saw (they / them) yesterday. → them
3. Can you help (I / me)? → me
4.  We / Us)went to the zoo. → We
5. She is talking to (he / him). → him

چند اشتباه رایج در استفاده از ضمایر

🔻 اشتباه: Me and my friend went to the cinema.
✅ درست: My friend and I went to the cinema.

🔻 اشتباه: Her loves chocolate.
✅ درست: She loves chocolate.

🔻 اشتباه: They gave we a present.
✅ درست: They gave us a present.

ترکیب ضمایر با افعال و ضمایر ملکی

گاهی ضمایر فاعلی و مفعولی با سایر اجزای جمله ترکیب می‌شوند:

• I like her car. It is hers.
• He gave me his book.
• They invited us to their house.

در این مثال‌ها می‌بینیم که چگونه ضمایر فاعلی، مفعولی و ملکی (his, hers, theirs) در کنار هم نقش‌های مختلفی دارند.

تکنیک های ساده برای یادگیری سریع تر

1. با مثال یاد بگیرید. هر ضمیر را در چند جمله مختلف استفاده کنید.
2. مکالمه تمرینی انجام دهید. نقش بازی کنید و با یک دوست تمرین کنید.
3. فلش کارت بسازید. یک طرف ضمیر انگلیسی و طرف دیگر معنی فارسی.
4. فیلم و سریال ببینید. دیالوگ ها را دنبال کنید و ضمایر را شناسایی کنید.
5. با صدای بلند بخوانید. تکرار با صدا در به خاطر سپاری مؤثر است.

تمرین کامل: جای خالی را با ضمیر مناسب پر کنید

1.  am going to the market____
2.  ____Sarah is here. I will talk to
3. are playing football in the yard____
4. ?Can you help ____, please
5. ____My brother is nice. I like

✅ پاسخ ها:

1. I
2. her
3. They
4. me
5. him

کاربرد ضمایر در مکالمات واقعی

در مکالمات روزمره، استفاده درست از ضمایر، روانی و طبیعی بودن صحبت های شما را افزایش می‌دهد. در اینجا چند دیالوگ نمونه داریم:

👩‍: ?Where is Ali
👨‍: .He is in the kitchen

👩‍: ?Can you pass the salt to Sara
👨‍: .Sure, I’ll give it to her

👨‍: ?Are you talking to me
👩‍: !Yes, you

یک قدم تا تسلط بر ضمایر

ضمایر فاعلی و مفعولی از پایه ای ترین مباحث گرامر انگلیسی هستند، اما درک دقیق آن ها نقش بسیار مهمی در تقویت مهارت مکالمه و نوشتار شما دارد. یادگیری صحیح این ضمایر، به شما کمک می کند جملات را طبیعی تر بسازید و از اشتباهات رایج جلوگیری نمایید.

در این مقاله، تلاش کردیم با ارائه تعریف دقیق، مثال های کاربردی، تمرین های متنوع و نکات کلیدی، به شما در یادگیری کامل این مبحث کمک کنیم. فراموش نکنید که تمرین و تکرار، کلید موفقیت در زبان آموزی است.

با یادگیری این ضمایر، یک قدم مهم در مسیر تسلط بر زبان انگلیسی برداشته اید. حالا نوبت شماست که با تمرین روزانه، استفاده از منابع آموزشی و به کارگیری این ضمایر در صحبت هایتان، مهارت خود را تقویت کنید.

اگه برای تقویت گرامر خودتون دنبال یک منبع آموزشی جامع و قابل فهم هستید ما در سایت آکادمی تهمینه‌قدیم خانی دوره گرامر تمام زمان ها در زبان انگلیسی را برای شما تهیه کردیم.

برای دیدن روی لینک کلیک کنید!

 

منابع پیشنهادی برای یادگیری بیشتر

• EnglishClub: Personal Pronouns
• British Council: Personal Pronouns
• EF: Subject Pronouns
• Perfect English Grammar

حالا نوبت شماست! یک جمله با ضمیر فاعلی و یک جمله با ضمیر مفعولی در کامنت‌ها بنویسید و تمرین رو شروع کنید.
اگر سوالی دارید، حتما بپرسید!